Các kỳ vọng chính ở COP30 bao gồm việc trình bày các báo cáo Đóng góp do quốc gia tự quyết định mới (NDC 3.0), lộ trình tài chính khí hậu được đề ra từ COP29 (Lộ trình Baku-Belém), Chương trình Hành động COP30, Khung chỉ số Mục tiêu Toàn cầu về Thích ứng…
NDC 3.0
Theo Thỏa thuận Paris, các quốc gia sẽ nộp báo cáo Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC) mới mỗi 5 năm, thể hiện tham vọng ngày càng cao và có tính đến năng lực của mỗi quốc gia. Vòng nộp NDC mới (vòng 3) vào năm nay 2025, sẽ phác thảo các hành động ứng phó với biến đổi khí hậu của các quốc gia đến năm 2035 và có tính đến Đánh giá Toàn cầu lần thứ nhất (Global Stocktak, GST-1).
Tính đến ngày 08/11/2025, theo NDC Tracker của trang ClimateWatch, có 79 quốc gia (chiếm 64% tổng phát thải toàn cầu) đã nộp NDC vòng mới, trong khi còn 118 quốc gia (chiếm 64% tổng phát thải toàn cầu) chưa nộp.
Nếu dựa vào cam kết từ các NDC 3.0 đã nộp, ước tính đến năm 2035 toàn cầu sẽ giảm phát thải khí nhà kính thêm được 3,1 GtCO2-eq (NDC không điều kiện) và 3,7 GtCO2-eq (NDC có điều kiện). Với các mức giảm này, để đạt mục tiêu khí hậu 1,5OC và 2OC thì vẫn còn phải cắt giảm thêm phát thải tương ứng 17,1 GtCO2-eq và 28,1 GtCO2-eq (NDC không điều kiện) và 13,5 GtCO2-eq và 24,5 GtCO2-eq (NDC có điều kiện). Thách thức rõ ràng vẫn còn rất lớn, còn trông chờ vào NDC mới của các quốc gia còn lại, nhất là các quốc gia phát thải lớn trong thời gian diễn ra COP30 để đạt được các mục tiêu của Thỏa thuận Paris.
Lộ trình tài chính Baku-Belém
Tại COP29 ở Baku năm 2024, các nhà lãnh đạo thế giới đã nhất trí huy động 300 tỷ USD mỗi năm cho các hành động ứng phó với biến đổi khí hậu của các nước đang phát triển đến năm 2035, trong đó các nước phát triển dẫn đầu và các nước đang phát triển khác được khuyến khích đóng góp. Tại COP30, lộ trình Baku – Belem sẽ được thông qua hướng tới mục tiêu 1,3 nghìn tỷ USD hàng năm (NCQG: New Collective Quantified Goal) cho các nước đang phát triển từ tất cả các nguồn quốc tế vào năm 2035.
Chương trình Hành động COP30
Chương trình Hành động COP30 hướng đến việc khởi động một khuôn khổ có khả năng huy động tất cả các bên liên quan và nỗ lực để đẩy nhanh việc thực hiện những nội dung đã được đàm phán, dựa trên kết quả của Đánh giá Toàn cầu lần thứ nhất (GST-1). Đánh giá Toàn cầu là công cụ của Thỏa thuận Paris, theo chu kỳ 5 năm, đánh giá tiến độ đạt được các mục tiêu và định hướng cho một kế hoạch hành động toàn cầu.
Chủ tịch COP30 đề xuất chuyển đổi kết quả của Đánh giá Toàn cầu thành 6 trụ cột chính và 30 mục tiêu chính, sẽ được thúc đẩy thông qua nhiều giải pháp. Sáu trụ cột của Chương trình Hành động bao gồm các nỗ lực giảm thiểu, thích ứng, tài chính, công nghệ và xây dựng năng lực. Chương trình hành động cũng tạo cơ hội cho COP30 hỗ trợ các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) bằng các giải pháp thúc đẩy công lý khí hậu, chống đói nghèo và giải quyết bất bình đẳng về cơ cấu, bao gồm cả những bất bình đẳng liên quan đến giới tính, chủng tộc và điều kiện kinh tế xã hội.
 |
Trước COP30, trong 2 ngày 6 và 7/11/2025 tại Belém cũng đã diễn ra Hội nghị Thượng đình các lãnh đạo COP với sự tham dự củaTổng thư ký Liên Hợp Quốc và lãnh đạo từ hơn 30 quốc gia. Ngày 6/11, Tổng thống nước chủ nhà Brazil đã công bố sáng kiến Quỹ Rừng nhiệt đới Vĩnh cửu (Tropical Forest Forever Facility, TFFF). Sáng kiến đã nhận được sự ủng hộ từ 53 quốc gia, bao gồm 19 nhà đầu tư quốc gia tiềm năng với 5,5 tỷ USD. Đây là một cột mốc quan trọng đối với TFFF và đánh dấu sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới về hợp tác toàn cầu giữa đầu tư công và tư, thúc đẩy các chiến lược bảo tồn lâu dài và củng cố quan hệ đối tác trên toàn thế giới để bảo vệ các hệ sinh thái nhiệt đới quan trọng nhất. |
Các thông tin, tài liệu về COP30 có thể xem ở các nguồn sau:
- Website COP30: https://cop30.br/en
- Trang thông tin COP30 của UNFCCC: https://unfccc.int/cop30
- Thông tin COP30 của UNEP: https://www.unep.org/unep-climate-cop30
- Cập nhật tình hình đệ trình báo cáo NDC: https://www.climatewatchdata.org/ndc-tracker
PKL
