Mục tiêu tổng thể giai đoạn 2026 – 2030 được xác định là “Kiểm soát, ngăn chặn và từng bước khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí tại các khu vực kinh tế trọng điểm, tập trung giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận, tăng cường năng lực phòng ngừa và kiểm soát chất lượng môi trường không khí trên phạm vi toàn quốc, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, xây dựng nền kinh tế xanh và tăng trưởng bền vững“.
Một số mục tiêu cụ thể giai đoạn 2026-2030 đáng chú ý:
– Chất lượng môi trường không khí trên phạm vi toàn quốc từng bước được kiểm soát, cải thiện; trong đó tại Hà Nội nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm vào năm 2030 đạt dưới 40 μg/m3 (giảm 20% so với mức trung bình năm 2024) và tỷ lệ số ngày trong năm có chỉ số chất lượng môi trường không khí (VN_AQI) ở mức tốt và trung bình đạt tối thiểu 80%; thành phố Hồ Chí Minh và các đô thị khác trên toàn quốc, chỉ số VN_AQI năm sau tốt hơn năm trước.
– 100% phương tiện tham gia giao thông đường bộ (bao gồm xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy) được quản lý, kiểm soát về khí thải theo lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
– Đối với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, đến năm 2030, 100% phương tiện giao thông công cộng sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường;
– 100% các công trường thi công xây dựng được quản lý chặt chẽ; các biện pháp bảo vệ môi trường, che chắn, rửa xe công trường được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm đúng quy định; 100% chất thải phát sinh từ hoạt động xây dựng được quản lý chặt chẽ theo quy định.
– Chấm dứt hoạt động đốt rác và đốt phụ phẩm nông nghiệp ngoài trời không đúng quy định; phấn đấu 100% phụ phẩm trong sản xuất trồng trọt trên đồng ruộng (rơm, rạ…) được tái sử dụng, tái chế bằng biện pháp phù hợp; 100% các cơ sở tâm linh, tôn giáo có giải pháp giảm bụi, khí thải từ hoạt động đốt vàng mã.
– Hình thành và đưa vào hoạt động “Hệ thống Cảnh báo, dự báo, kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí Quốc gia”
Các nhiệm vụ, giải pháp
1. Hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật về kiểm soát, quản lý chất lượng môi trường không khí
2. Nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ
3. Kiểm soát, giảm thiểu nguồn phát sinh khí thải từ hoạt động công nghiệp
4. Quản lý phát thải từ hoạt động giao thông, tăng cường hệ thống giao thông công cộng và chuyển đổi giao thông xanh, thân thiện môi trường
5. Quản lý hoạt động xây dựng, tăng cường vệ sinh khu vực công cộng, khu dân cư tập trung, xây dựng cảnh quan đô thị thông minh và góp phần cải thiện chất lượng môi trường không khí
6. Kiểm soát chặt chẽ các hoạt động đốt mở (đốt phụ phẩm nông nghiệp, chất thải sinh hoạt và các hoạt động đốt tại làng nghề)
7. Xây dựng năng lực quan trắc, cảnh báo, dự báo nhằm kiểm soát phát thải và vận hành Hệ thống cảnh báo, dự báo, kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí quốc gia
8. Thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm
9. Tăng cường hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế, thông tin và truyền thông
Kèm theo Quyết định là Danh mục các nhiệm vụ, dự án ưu tiên thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026 – 2030, được phân công trách nhiệm cụ thể cho các Bộ, ngành.
Trong nhóm nhiệm vụ “2. Nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ”, Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao chủ trì 2 nhiệm vụ giai đoạn 2026-2030:
- 1. Nghiên cứu, xây dựng và thí điểm ứng dụng hệ thống Bản sao số (Digital Twin) trong quản lý chất lượng môi trường không khí (phối hợp: Đại học Bách khoa Hà Nội; các trường đại học, viện nghiên cứu)
2. Nghiên cứu việc xây dựng chương trình đào tạo trong các bậc học có nội dung về quản lý chất lượng môi trường không khí (phối hợp: Các bộ, ngành liên quan).
Xem, tải về toàn văn Quyết định 2530/QĐ-TTg tại đây.
